ΞΕΝΗ ΜΗΤΣΟΒΑΣΙΛΗ: «Τιμωρία δίχως έγκλημα» κριτική του Δημήτρη Ντούσα
1. «Έγκλημα και τιμωρία», είναι η πρώτη σκέψη που έρχεται στο νου. (Ντοστογιέφσκι). «Έγκλημα δίχως τιμωρία», είναι η δεύτερη σκέψη που έρχεται στο νου. «Τιμωρία δίχως έγκλημα», είναι ο τίτλος του 4ου βιβλίου της Ξένης Μητσοβασίλη και ο οποίος έρχεται να προκαλέσει τη σκέψη μας για να σκεφτεί για το πιθανό περιεχόμενο του βιβλίου. Τελικά, η πρόταση του τίτλου λειτουργεί ως ισχυρό ερέθισμα για να ανοίξουνε τις σελίδες του και να το διαβάσουμε.
ΤΙΜΩΡΙΑ ΔΙΧΩΣ ΈΓΚΛΗΜΑ
κι εδώ:
«ΚΟΚΚΙΝΟ
ΣΤΑΧΥ»
http://politikokafeneio.com/biblio/kokino1212.htm
Ντούσας - Κατερίνα Γκιώνη ετών 25
2. Ένα μικρό αφήγημα το οποίο προκαλεί συγκίνηση αλλά σε καμιά περίπτωση γέλιο. Και πως να γελάσει κανείς (οι ήρωες της ιστορίας, ο αναγνώστης) όταν οι συνθήκες τις οποίες περιγράφει η συγγραφέας προκαλούν μονάχα πόνο, οδύνη, αίσθημα αδικίας, καταπίεσης, εκμετάλλευσης, χειραγώγησης και μόνο στο τέλος ελπίδας και προοπτικής. Για να γελάσει κανείς μέσα σε τόσο επώδυνες και απάνθρωπες καταστάσεις, που ταλαιπωρούν την ελληνική αλλά και την παγκόσμια κοινωνία μετά το 1950 και ως τις μέρες μας θα πρέπει να είναι ή ο βολεμένος της ιστορίας ή ο παλιάνθρωπος που δεν συγκλονίζεται, αλλά χαίρεται απ’ τις σφαγές των μικρών παιδιών γύρω του. Τελικά, το έργο είναι μια κραυγή της αδικίας που ταλαιπωρεί την ανθρωπότητα σ’ όλους τους αιώνες της ταξικής σκλαβιάς. Η Ξένη Μητσοβασίλη τη μετουσίωσε σε έργο τέχνης, για να φωνάξουμε και εμείς μαζί της, να δυναμώσει η φωνή της, να γίνει : οργή λαού, <<Οργή Θεού>>.
3. Ο χρόνος στο έργο δεν είναι ο χρόνος που ξέρουμε, δεν έρχεται σε ευθεία γραμμή από το παρελθόν, στο παρόν και το μέλλον. Μέσα στο παρόν ης συγγραφέως φωλιάζει και ανακινείται όλο το παρελθόν του τελευταίου μισού αιώνα της ανθρωπότητας. Μέσα στο παρόν φωλιάζουν οι ελπίδες και το μέλλον της ανθρωπότητας. Τελικά, οι τρεις διαστάσεις του χρόνου (παρελθόν, παρόν και μέλλον) γίνονται ένα. Δύσκολα τις ξεχωρίζεις, δύσκολα ξεμπλέκεις απ’ αυτές και γίνεται έτσι ο χρόνος φωτιά που καίει. Καίει το παρόν και φωτίζει το μέλλον.
4. Η συγγραφέας φέρνει στο προσκήνιο, μέσα απ’ τις σελίδες του έργου της, πολλά υπόγεια, ανείπωτα και ανεκλάλητα συναισθήματα και σκέψεις. Οι σημερινοί ταγοί των κοινωνιών αν δεν τα αγνοούν, τα ποδοπατούν με βίαιο και περιφρονητικό τρόπο. Η καλλιτέχνης μας βοηθά να προσεγγίσουμε και να κατανοήσουμε όλα αυτά τα απωθημένα βιώματα και τραγικά συναισθήματα που συγκλονίζουν μυριάδες συνανθρώπων μας. Συμβάλλει στην κοινωνική μας αυτογνωσία. Ξαφνικά, γινόμαστε συμμέτοχοι στα θεμέλια του ατομικού και ψυχικού μας είναι. Έτσι κατανοούμε καλύτερα την ανθρώπινη κοινωνία και ιστορία, τον άνθρωπο, τον εαυτό μας. –Όσο και αν θέλουμε με φτιασιδώματα να το αγνοούμε αυτό.
5. Ο μπαρμπα-Γιάννης, σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης και του αγώνα κατά του ποικιλότροπου φασισμού, αν και αγράμματος δεν ξεγελιέται. Ξέρει ποιος είναι ο ταξικός εχθρός και ποια τα δόλια μέσα που χρησιμοποιεί. Οι μπαρμπα-Γιάννηδες κρατούν την ψυχή της Αντίστασης και της Αριστεράς, πριν αυτή μετεξελιχθεί ολοκληρωτικά σε Μη Κυβερνητική Οργάνωση των αφεντικών...
6. Η Ξένη, φωτιά που καίει, υψώνει το ηθικό και πολιτικό της ανάστημα για να κονταροχτυπηθεί για τις ταξικές και κοινωνικές αδικίες του κόσμου αυτού. Γνωρίζει ότι η μάχη είναι άνιση, αλλά δε διστάζει να πει αυτά που βλέπει.
Δημήτρης Ντούσας
************************************
Αγαπητή Ξένη,
Μου ζήτησες να γράψω μια κριτική για το βιβλίο σου, όμως αντ ΄ αυτού εγώ θα σου γράψω τις σκέψεις που έκανα αφού το διάβασα.
Με μάγεψε ο τρόπος με τον οποίο στο βιβλίο σου το όνειρο συναντά την πραγματικότητα και το παρόν γίνεται παρελθόν που μέσα από την αφήγηση σε μεταφέρει σε χρόνο και τόπο.
Η ηρωίδα σου η Ελένη δρα σαν μια χρονοκάψουλα, σαν «μεταφορικό μέσο» αναμνήσεων, που μέσα από τις «θύμισες» της σε ταξιδεύει σε όλη την σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας. Οι περιγραφές των συναισθημάτων της πραγματικά σε κάνουν να συμπάσχεις μαζί της, να βιώνεις την αγωνία της.
Για μένα όμως ο πραγματικός ήρωας του βιβλίου σου είναι ο μπάρμπα-Γιάννης, ο αγράμματος χωριάτης που κρύβει μέσα του όλη τη σοφία των χρόνων, που αποκόμισε από το μόχθο της ζωής του και από την επαφή του με την μάνα-γη.
Η «Τιμωρία δίχως Έγκλημα» είναι οι μικροί φόνοι που οι συνθήκες αναγκάζουν τον καθένα μας να διαπράξει. Σιγά-σιγά φονεύουμε την συνείδηση μας, την προσωπικότητα μας, καταπνίγουμε την καλλιέργεια μας στις τερατουπόλεις και στα κλουβιά που μοιάζουν με οστεοφυλάκια.
Η περιγραφή που κάνεις για την σημερινή πραγματικότητα είναι μαύρη και ζοφερή και μόνο μια επανάσταση μπορεί να σημάνει την ελπίδα.Τα μαύρα πουλιά, τα τρίκοπα μαχαίρια, τα μαύρα φίδια και τα σκυλιά που σκούζουν-εικόνες που επαναλαμβάνονται και προμηνύουν άσχημα μαντάτα και δυσμενή γεγονότα, ακόμα και αυτά ‘σιωπούν’ μπροστά στην ασχήμια της σημερινής πραγματικότητας.
Είναι άραγε όλα τόσο μαύρα- σαν την μάνα που δεν αγάπησε το παιδί της προτού καν αυτό γεννηθεί ή τελικά υπάρχει ελπίδα-σαν το παιδί που καταφέρνει να επιβιώσει, να μεγαλώσει και να γίνει μια οντότητα παρ’ όλες τις αντιξοότητες που συνάντησε ακόμα πριν καλά-καλά γεννηθεί ;
Κατερίνα Γκιώνη ετών 25
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου