Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: «Το καλύτερο επάγγελμα στον κόσμο»

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: «Το καλύτερο επάγγελμα στον κόσμο»


Δέκα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ίδρυση της λειτουργίας του Ιδρύματος για έναν Νέο Ιβηροαμερικανικό Τύπο (FNPI) που δημιούργησε ο νομπελίστας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες από αγάπη για το καλύτερο επάγγελμα του κόσμου: τη δημοσιογραφία. «Οι δημοσιογράφοι δεν είναι καλλιτέχνες», διευκρινίζει κατηγορηματικά, παρ’ όλο που ο ίδιος πιστεύει ότι η έντυπη δημοσιογραφία αποτελεί ένα καθαρά λογοτεχνικό είδος.

Ντίνα Κίτσου – Λογοτέχνης

Η αποτυχία των πανεπιστημιακών προγραμμάτων επικοινωνίας να καταρτίσουν σωστούς επαγγελματίες ώθησε τον Μάρκες, έναν από τους διασημότερους και αγαπητούς συγγραφείς της εποχής μας, να δημιουργήσει αυτό τον μη-κερδοσκοπικό οργανισμό που βρίσκεται στην Καρταχένα των Ινδιών της Κολομβίας και προσφέρει διαρκή εκπαίδευση σε ισπανόφωνους δημοσιογράφους της Λατινικής Αμερικής, της Καραϊβικής, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.

Στόχοι του η προάσπιση της Ελευθερίας της έκφρασης και του δικαιώματος στην πληροφόρηση, και με την προοπτική αυτή διοργανώνει κάθε χρόνο ένα Ευρωπαϊκό και Λατινοαμερικανικό φόρουμ Επικοινωνίας σε διαφορετική χώρα -με τελευταίο αυτό της Ισπανίας- με τα πρακτικά του εν συνεχεία να εκδίδονται σε τόμο, υπό την αιγίδα της Ουνέσκο και την συμμετοχή της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων και σκοπό τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ ευρωπαίων και λατινοαμερικανών επαγγελματιών του Τύπου, τη διεξαγωγή συζητήσεων και αναλύσεων σχετικά με το μέλλον των μέσων επικοινωνίας και των κοινωνιών των δύο Ηπείρων και την προώθηση σχεδίων στον δημοσιογραφικό τομέα που να ενώνουν τις χώρες των δυο πλευρών του ατλαντικού. Στις 7 Δεκεμβρίου ο Τζον Λη Άντερσον έδωσε μια διάλεξη στο Μπουένος Άιρες με θέμα «περιγράφοντας τους πολέμους», συνέχεια του αφηγηματικού εργαστηρίου που είχε οργανώσει λίγες ημέρες πρωτύτερα στο Ίδρυμα Πρόα, το οποίο φιλοξενεί μονίμως καλλιτεχνικές εκθέσεις, λογοτεχνικά εργαστήρια, φιλοσοφικές συζητήσεις και φιλολογικά συνέδρια.

Σκοπός αυτής της «δια βίου» εκπαίδευσης είναι η βελτιστοποίηση της ποιότητας των υπηρεσιών και η ενίσχυση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, η υπευθυνότητα αλλά και η ανεξαρτητοποίηση σε ο,τι αφορά στην δημοσιογραφική πραγματικότητα, με απώτερο στόχο τη συνεισφορά στην ενδυνάμωση της δημοκρατίας και την πολιτική σταθερότητα των χωρών της Λατινικής Αμερικής. Πιο συγκεκριμένα, αναλύονται θέματα που αφορούν προβλήματα διακυβέρνησης και διαχείρισης της εξουσίας όπως η διαφθορά, οι εκλογές, οι οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις, η αποδιοργάνωση των κοινωνικών βάσεων, η ειρηνική διευθέτηση των συγκρούσεων, οι διαδικασίες επιτυχούς πολιτικής και οικονομικής ένταξης των χωρών αυτών, οι περιβαλλοντολογικές προοπτικές, οι κοινωνικές πολιτικές και η καταπολέμηση και εξάλειψη της φτώχειας.

Το πρόγραμμα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για τους δημοσιογράφους της Λατινικής Αμερικής, της Καραϊβικής, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας περιλαμβάνει εργαστήρια και σεμινάρια δύο κατηγοριών: για συντάκτες και ρεπόρτερ και για διευθυντές και εκδότες και βασίζονται τόσο σε υποθετικά σενάρια αλλά και πραγματικά περιστατικά, όσο και σε ανταλλαγές εμπειριών και περιλαμβάνουν εισαγωγές σε ειδικές μεθοδολογίες και επεξεργασία πρακτικών ασκήσεων άρθρων, σύνταξης και έκδοσης- από το πως δημιουργείται ένα άρθρο μέχρι το πως τυπώνεται, ο Τύπος και οι κανόνες του Παιχνιδιού της Δημοσιογραφίας, ο Τύπος και οι δημοκρατικές διαδικασίες, η έρευνα σε θέματα τέχνης και πολιτισμού, η αφηγηματική δημοσιογραφία, το φωτορεπορτάζ, η δημοσιογραφική δεοντολογία, η τεχνική της συνέντευξης και η τεχνική κάλυψης ενός πολέμου. Αυτά είναι μερικά από τα «μαθήματα» που θα κληθούν να παρακολουθήσουν οι τυχεροί «μαθητές», συντάκτες, ρεπόρτερ, αρθογράφοι, εκδότες, φωτογράφοι, διευθυντές τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών προγραμμάτων και δημοσιογράφοι οικονομικού, πολιτικού και κοινωνικού ρεπορτάζ οι οποίοι θα παρακολουθήσουν τα μαθήματα διασήμων «καθηγητών» κάνοντας παράλληλη πρακτική εξάσκηση, και εξασκώντας, μέσω της σκέψεως ασκήσεις όπως η ανάλυση, η σύνθεση και η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών.

Των καθηγητών ηγούνται κορυφαίοι δημοσιογράφοι μεταξύ των οποίων ο Αμερικανός Τζέημς Λη Άντερσον, αρθρογράφος του περιοδικού New Yorker, ανταποκριτής στην Κεντρική Αμερική του περιοδικού Time και γνωστός επίσης από τις συνεντεύξεις που πήρε από τον ίδιο τον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, τον Φιντέλ Κάστρο, αλλά και τον Νόρμαν Μαίηλερ, τον Πρόεδρο της Βενεζουέλα Ούγκο Τσάβες και τον Χιλιανό δικτάτορα Αγκόστο Πινοσέτ, συγγραφέας του πολυμεταφρασμένου βιβλίου για τον Τσε Γκεβάρα «Μια Επαναστατική Ζωή», αρθογράφος διαφόρων εντύπων μεταξύ των οποίων η γαλλική Μόντ, η Ελ Παις, η Γκάρντιαν και το Λαιφ και δημιουργό ντοκυμανταίρ για το Μπι Μπι Σι και το Νάσιοναλ Τζεογκράφικ, η Μεξικανή Άλμα Γκιγιερμοπριέτο, γνώριμή μας μέσω της μακρόχρονης συνεργασίας της με την εφημερίδα New Yorks Review of Books και τις συνεχείς και εκτενέστατες ανταποκρίσεις της από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, η Μάιρα Μοντέρο, ο Κάρλος Φιγκερόα, οΠλίνιο Μεντόθα, ο Ρίτσαρντ Καπισίνσκυ, ο βραβευμένος συγγραφέας, μεταφραστής και ιδρυτής του λογοτεχνικού περιοδικού Cromos Γουίλιαμ Οσπίνα, ο Χαβιέ Δαρίο Ρεστρέπο και ο Τόμας Ελρόυ Μαρτίνες. Στον διαδυκτιακό τόπο του FNPI λειτουργεί και ένα ιδιότυπο φόρουμ, όπου ο Χαβιέ Δαρίο Ρεστρέπο απαντά σε ερωτήματα επαγγελματικής δεοντολογίας.

Προς το παρόν, ο διαγωνισμός Φωτογραφίας, Άρθρου και Διηγήματος απευθύνεται αποκλειστικά σε λατινοαμερικάνους, Ισπανούς και Πορτογάλους, όμως όπως μας είπε ο Υπεύθυνος της διοργάνωσης Φλάβιο Βάργας δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο αυτό στο μέλλον να αλλάξει. Σε ειδική τελετή βράβευσης, οι τυχεροί νικητές θα λάβουν από τα ευλογημένα χέρια του ίδιου του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των είκοσι πέντε χιλιάδων δολαρίων.

Ντίνα Κίτσου